{"4":"

Droga Pienińska zaczyna się przy ujściu potoku Lipnik w Czerwonym Klasztorze na Słowacji. Liczy około 8,6 km długości, przy różnicy wzniesień około 60 m. Prowadzi przez największą atrakcję Pienin – Przełom Dunajca. Kończy się przy przystani flisackiej w Szczawnicy Niżnej. Szlak biegnie prawym brzegiem rzeki, po około 7,6 km przekracza granicę państwową. Łączy dwa parki narodowe – Słowacki i Polski – w miejscu szczególnie chronionym ze względu na unikalne zbiorowiska roślinne i niezapomniany krajobraz.

\n\n

Etap 1: Czerwony Klasztor – Janosikowy Skok

Dystans: ok. 1,5 km

Początek trasy znajduje się przy kompleksie poklasztornym w Czerwonym Klasztorze, będącym narodowym zabytkiem kultury Słowacji. Dawniej klasztor kartuzów, a później kamedułów, jest miejscem szczególnie ważnym dla tożsamości narodowej Słowaków. To tutaj Romuald Hadbavný przełożył Biblię na język słowacki, a brat Cyprian (Franc Jäschke), aptekarz i autor słynnego zielnika, pozostawił po sobie niezwykle cenne dzieła.

Dziś w klasztorze mieści się muzeum z nowoczesną ekspozycją, hotel, browar i karczma „Pod Lipami”. Odbywają się tu również zajęcia edukacyjne, m.in. w formie detoksykacji cyfrowej. To jedno z najczęściej odwiedzanych miejsc w całych Pieninach.

Tuż za klasztorem znajduje się polana z polem kempingowym PIENAP-u. Stąd droga wkracza w zwężającą się dolinę, prowadząc przez grądowy las. Po około 1,5 km dociera do Janosikowego Skoku, największego przewężenia Dunajca o szerokości około 12 metrów. Według legendy to tutaj Janosik przeskoczył rzekę, uciekając z zamku w Niedzicy. Pomiary wskazują na 4,5 m głębokości, choć flisacy utrzymują, że woda sięga tu nawet 8 m. Okoliczne skały – Grabczychy, Świnia i Ostra – tworzą tzw. strukturę bukietową Pienin.

\n\n

Etap 2: Janosikowy Skok – Huta

Dystans: ok. 1,5 km

Od Janosikowego Skoku roztacza się pocztówkowy widok na Nową i Podskalną Górę. Trasa prowadzi do zakrętu pod Klejową Górą. Po prawej stronie, pod skałą, stoi odtworzony w roku 2020 pomnik czechosłowackich urzędników państwowych zastrzelonych w czerwcu 1920 roku. Tablice upamiętniające odsłonięto pierwotnie w roku 1928, lecz pomnik zniszczono dziesięć lat później, po zajęciu Leśnicy przez Polskę. Według ówczesnych przekazów sprawcami zabójstwa byli prawdopodobnie Polacy; dziś trudno jednak rozstrzygnąć, czy kierowały nimi motywy polityczne, czy rabunkowe. Na zakręcie, kilka metrów nad drogą, widoczna jest również biała kropka oznaczająca poziom wielkiej powodzi z 1934 roku.

Mijając zakręt, po drugiej stronie Dunajca widać dawną Zimną Polanę, z której siano wywożono zimą po skutej lodem rzece. Od tego miejsca Droga Pienińska prowadzi dalej, a po prawej stronie przez około 600 m ciągnie się szereg niewielkich polan. W miejscu tym odchodzi żółty szlak prowadzący doliną potoku Huta na przełęcz Targov. W latach 60. XX wieku rozważano tu budowę ośrodków wypoczynkowych. Polany te to pozostałość po XVII-wiecznej hucie szkła i osadzie rolniczej, zamieszkałej do 1969 roku. Przy wiacie turystycznej bije tu źródło ze stylizowaną drewnianą cembrowiną, zwane Małżeńskim. Według flisaków para, która wspólnie napije się wody, w ciągu roku weźmie ślub.

\n\n

Etap 3: Huta – Polanka

Dystans: ok. 2,6 km

Po minięciu polan ukazuje się pełen widok na formacje Mnichów górujących nad przełomem. Przy drodze można spotkać murawy kserotermiczne, pełne rzadkich gatunków roślin o intensywnej woni. Szlak trawersuje pod siedmioma strzelistymi wapiennymi iglicami na południowej ścianie Holicy. Według legendy to zaklęci w skałę mnisi z Czerwonego Klasztoru, którzy złamali śluby czystości. Następnie Droga Pienińska gwałtownie skręca w prawo.

Po lewej stronie, na polskim brzegu, wznoszą się strome ściany Facimiecha, z charakterystycznymi formami skalnymi przypominającymi orła i zakonnicę. W tym rejonie widać także skalne ściany z wnękami – jedna z nich na mapach figuruje jako „Schron słowackiego turysty”. Droga Pienińska biegnie dalej długim, prostym odcinkiem nad spokojnie płynącym Dunajcem, prowadząc do Polanki. Na trasie znajduje się pamiątka z czasów monarchii – żeliwny słupek linii wodnej nr 52.

\n\n

Etap 4: Polanka – Stuletnie Źródło

Dystans: ok. 1 km

Droga Pienińska opada w dół po prawej stronie i mija stromą łąkę. Trasa dochodzi do Polanki, gdzie w latach 1885–1915 działała gospoda Csárda. Kuracjusze ze Smerdžonki i Szczawnicy bawili się tu przy węgierskiej muzyce. Poniżej, przy rzece, znajdowała się przystań łódek, którymi wracano do Szczawnicy. Tuż za Polanką, po polskiej stronie Dunajca, widać dolinę Pienińskiego Potoku.

Na odcinku około kilometra droga biegnie pod lesistą Holicą. Po drugiej stronie Dunajca, po stronie polskiej, widać Sokolice, a dalej ściany Cukrowej Skały i Wilczej Skały. W latach 20. XX wieku Walenty Gadowski, twórca Orlej Perci w Tatrach, zbudował tu Skalną Perć – szlak prowadzący od schroniska Sienkiewicza przez Potok Pieniński do Hulińskiego Potoku. W latach 1934–1938 szlak zlikwidowano decyzją Pienińskiego Parku Narodowego, lecz nad Dunajcem do dziś zachowały się żelazne haki po łańcuchach.

\n\n

Etap 5: Stuletnie Źródło – Ujście Leśnickiego Potoku

Dystans: ok. 300 m

Od Stuletniego Źródła, które za czasów monarchii austro-węgierskiej było żelaznym punktem wycieczek, a dziś można je oglądać tylko z drogi, trasa prowadzi dalej. W tym miejscu nurt rzeki, choć spokojny, tworzy podstępne wiry, zwane przez flisaków Lochem. Według tradycji miały one mieć nawet 18 m głębokości, choć badania hydrograficzne tego nie potwierdzają. Zjawisko tłumaczy budowa geologiczna: twarde wapienie leżą tu na miękkich łupkach. Droga Pienińska okrąża znajdujący się po polskiej stronie Przechodni Wierch w Pieninkach i opuszcza teren Pienin Haligowieckich, dochodząc do miejsca, gdzie Leśnicki Potok wpada do Dunajca.

\n\n

Etap 6: Ujście Leśnickiego Potoku – Końcowa przystań słowackiego spływu

Dystans: ok. 400 m

Ujście Leśnickiego Potoku flankują dwie skały: Wylizana po lewej i Osobita po prawej. Umieszczono tu tablicę upamiętniającą ofiary Pienin. Na urwistym brzegu potoku stała niegdyś gospoda Hochhauser, w której mieścił się posterunek Słowackiej Straży Obrony Państwa. Budynek spłonął na trzy miesiące przed wybuchem II wojny światowej.

Po drugiej stronie Dunajca wznosi się góra Przechodki z charakterystycznym cyplem. Nazwa nawiązuje do dawnej ścieżki wzdłuż rzeki, którą przed utworzeniem parku narodowego można było dojść do Pienińskiego Potoku. Tędy prowadził popularny szlak Skalna Perć.

Stąd, po około 350 metrach, Droga Pienińska dociera do pawilonu PIENAP i końcowej przystani słowackiego spływu Dunajcem.

\n\n

Etap 7: Końcowa przystań słowackiego spływu – Nowy Przewóz

Dystans: ok. 500 m

Tuż przy przystani znajduje się pawilon PIENAP z wystawą poświęconą etnografii i przyrodzie Pienin. Na parterze budynku działają bar i toaleta. Obok pawilonu mieści się końcowa przystań słowackiego spływu. Na drugim brzegu Dunajca od 1907 roku funkcjonowało schronisko Sienkiewicza, które po 24 latach przemianowano na Gospodę Pienińską. Do gospody od Drogi Pienińskiej dostawano się promem za dwa halerze, czyli około 5 centów. Budynek rozebrano w roku 1938.

Po przekroczeniu granicy z Polską Droga Pienińska mija po prawej stronie podmurówkę po dawnej polskiej strażnicy. Granica istnieje tu od średniowiecza (z krótką przerwą w 1938 roku, kiedy Polska zajęła Leśnicę). W roku 1939 tędy do Szczawnicy wkroczyły wojska niemieckie, powstrzymane przez wysadzenie drogi i ostrzał polskich żołnierzy.

Po prawej stronie widać pozostałości murów dawnego schroniska Zyblikiewicza, które spłonęło w niejasnych okolicznościach w roku 1916. Po lewej rozciąga się kamienista plaża pod Hukiem – skałą potęgującą szum rzeki. Droga łagodnym łukiem dochodzi do miejsca, gdzie Dunajec gwałtownie skręca w prawo. Dalej prowadzi do Nowego Przewozu.

\n\n

Etap 8: Nowy Przewóz – Pawilon Pienińskiego Parku Narodowego

Dystans: ok. 270 m

W odróżnieniu od dawnej gospodarczej przeprawy na Cyplu, ta służy wyłącznie turystom. W miejscu zwanym Równicą niebieski szlak przekracza Dunajec i kieruje się w stronę Sokolicy. Przeprawa odbywa się płaskodenną drewnianą łodzią obsługiwaną przez flisaka. Łódka zabiera około 10 osób i działa od połowy kwietnia do końca października. Tuż obok, po lewej stronie drogi, widoczna jest wnęka skalna i tabliczka wskazująca poziom wody podczas wielkiej powodzi z 1934 roku. Na skale można dostrzec otwory, które według legendy są śladami po kulach karabinowych. Dalej, po około 200 m, jodłowy bór nad drogą skrywa masyw Bystrzyka z charakterystyczną Białą Skałą, dobrze widoczną od strony Szczawnicy.

Tuż za potokiem Kacze, 30 metrów dalej, znajduje się jeden z pięciu polskich pawilonów Pienińskiego Parku Narodowego z wystawą i toaletą. Można tu obejrzeć ekspozycję poświęconą lasom Pienin, kupić pamiątki i skorzystać z toalety.

\n\n

Etap 9: Pawilon Pienińskiego Parku Narodowego – Droga do Schroniska Orlica

Dystans: ok. 160 m

Zaraz za pawilonem Droga Pienińska dociera do groty Piec Majki, zwanej też grotą Zyblikiewicza. Grota powstała w wyniku niezwykłego procesu geologicznego. Twarda skała wapienna została wypchnięta przez starsze, miękkie łupki. Pod wpływem ogromnych sił wapienie pękły, tworząc szczelinę. Z biegiem czasu wody Dunajca poszerzyły ją i ukształtowały grotę, na której ścianach można dziś zobaczyć efektowne krasowe draperie. Nazwa „piec” nawiązuje do staropolskiego określenia pieczary. Tuż obok groty, na ścianie kilkunastometrowej turni, około 5 metrów nad ziemią, znajduje się figurka Matki Boskiej. Pod skałą znajduje się mapa plastyczna Pienin oraz MOR – miejsce odpoczynku rowerzystów z ławkami i stojakiem narzędziowym. Po około 100 metrach od groty szlak dochodzi do stromego podjazdu do schroniska Orlica.

\n\n

Etap 10: Droga do Schroniska Orlica – Cypel

Dystans: ok. 200 m

W tym miejscu przekraczamy szlaki prowadzące na Sokolicę (747 m n.p.m.) w Pieninach oraz na przełęcz Rozdziele przez grzbiet Małych Pienin. Znajduje się tu także stromy podjazd do schroniska Orlica, położonego około 30 m powyżej drogi. Dawny pensjonat z roku 1932 został w 1951 roku wydzierżawiony przez PTTK i nadano mu imię Józefa Madei, pierwszego przewodnika oddziału pienińskiego. W roku 1970 budynek przeszedł na własność PTTK, a obecnie zarządza nim spółka Karpaty. Obok schroniska mieści się Muzeum i Ośrodek Historii Turystyki Górskiej.

Droga Pienińska biegnie dalej równolegle do wyspy Cypel, widocznej po lewej stronie. Od trasy oddziela ją martwe koryto Dunajca, które ożywa podczas wezbrań rzeki.

\n\n

Etap 11: Cypel – Przystań flisacka

Dystans: ok. 200 m

Cypel, wyspa na Dunajcu o długości około 600 m, powstała z rzecznych nanosów. W 1932 roku wielka powódź zniszczyła ją wraz ze stojącym tam pensjonatem „Biały Domek”. Z czasem rzeka odbudowała wyspę, na której dziś stoi rzeźba upamiętniająca państwa Wernerów, założycieli Klubu Sportowego Pieniny. Na Cypel prowadzi drewniana kładka. To dobre miejsce na odpoczynek na trawniku i podziwianie skały Kotońki z rzeźbą górala, oddalonej o około 500 m. Trasa prowadzi dalej do przystani flisackiej.

\n\n

Przystań flisacka

Droga Pienińska kończy się przy przystani flisackiej, która znajduje się poniżej ulicy, po lewej stronie, osłonięta murkami z andezytu. Tuż za przystanią mieści się budynek Klubu Sportowego Pieniny. Po lewej stronie drogi ustawiono plansze z mapami, opisami i zdjęciami propozycji wycieczek po okolicy. Przy zejściu na przystań stoi obelisk poświęcony św. Janowi Pawłowi II.

","13":"
\n

The Droga Pienińska trail begins at the mouth of the Lipnik stream in Czerwony Klasztor, Slovakia. It is about 8.6 km long, with an elevation difference of around 60 m. The route leads through the greatest attraction of the Pieniny Mountains – the Dunajec Gorge. It ends at the rafting harbor in Szczawnica Niżna. The trail follows the right bank of the river and, after about 7.6 km, crosses the state border. It links two national parks – Slovak and Polish – in an area strictly protected for its unique plant communities and unforgettable landscape.

\n\n\n

Stage 1: Red Monastery - Janosikowy Skok

Distance: approx. 1.5 km

The trail begins at the former monastic complex in the Red Monastery, a national cultural monument of Slovakia. Once a Carthusian and later a Camaldolese monastery, it is a place of great importance for Slovak national identity. It was here that Romuald Hadbavný translated the Bible into Slovak, and Brother Cyprian (Franc Jäschke), a pharmacist and author of a famous herbal, left behind invaluable works.

Today, the monastery houses a museum with a modern exhibition, as well as a hotel, a brewery, and the inn Pod Lipami. Educational programs are also organized here, including digital detox retreats. It is one of the most frequently visited sites in the entire Pieniny region.

Just beyond the monastery lies a meadow with a PIENAP campsite. From here, the road enters a narrowing valley, leading through an oak-hornbeam forest. After about 1.5 km, it reaches Janosikowy Skok, the narrowest point of the Dunajec Gorge, only about 12 meters wide. According to legend, this is where Janosik leapt across the river while escaping from Niedzica Castle. Measurements indicate a depth of 4.5 meters, although rafters claim the water reaches as much as 8 meters. The surrounding rocks – Grabczychy, Świnia, and Ostra – form the so-called bouquet structure of the Pieniny.

\n\n\n

Stage 2: Janosikowy Skok - Huta

Distance: approx. 1.5 km

From Janosikowy Skok, a postcard-like view opens onto Nowa Góra and Podskalna Góra. The trail continues to a bend below Klejowa Góra. On the right, beneath the rock, stands a reconstructed monument (2020) to the Czechoslovak state officials shot dead in June 1920. The original memorial plaques were unveiled in 1928, but the monument was destroyed ten years later, after Leśnica was annexed by Poland. According to accounts from that time, the perpetrators were likely Poles; today, however, it is difficult to determine whether their motives were political or simply criminal. At the bend, a few meters above the road, a white mark can also be seen, showing the water level reached during the great flood of 1934.

Rounding the bend, on the opposite bank of the Dunajec, lies the former Zimna Polana, once used for haymaking, with hay transported in winter over the frozen river. From here, the Droga Pienińska continues, with a series of small meadows stretching for about 600 m on the right-hand side. At this point, the yellow trail branches off, leading up the Huta stream valley to the Targov Pass. In the 1960s, the construction of holiday resorts was considered here. These meadows are remnants of a 17th-century glassworks and a farming settlement inhabited until 1969. Next to a wooden shelter, a spring flows from a stylized timber curb, known as the Małżeńskie (Marriage Spring). According to the rafters, a couple who drink the water together will be married within a year.

\n\n\n

Stage 3: Huta - Polanka

Distance: approx. 2.6 km

After passing the meadows, a full view opens of the Monks rock formations towering above the gorge. Along the path stretch xerothermic grasslands, rich in rare plant species with a strong fragrance. The trail traverses beneath seven slender limestone spires on the southern face of Holica. According to legend, these are monks from the Red Monastery who were turned to stone after breaking their vows of chastity. The Droga Pienińska then makes a sharp turn to the right.

On the left, on the Polish bank, rise the steep walls of Facimiech, with rock shapes resembling an eagle and a nun. In this area, there are also rock walls with cavities – one of them marked on maps as the “Slovak Tourist Shelter.” The Droga Pienińska continues along a long, straight section above the calmly flowing Dunajec River, leading to Polanka. Along the way stands a relic of the monarchy era – a cast-iron waterline post numbered 52.

\n\n\n

Stage 4: Polanka - The Centennial Spring

Distance: approx. 1 km

The Droga Pienińska descends on the right side, passing a steep meadow. The trail reaches Polanka, where between 1885 and 1915 the Csárda inn operated. Spa guests from Smerdžonka and Szczawnica enjoyed themselves here to Hungarian music. Below, by the river, there was a small harbor for boats that carried visitors back to Szczawnica. Just beyond Polanka, on the Polish side of the Dunajec, lies the valley of the Pieniński Stream.

For about one kilometer, the path runs beneath the forested slopes of Holica. On the opposite bank of the Dunajec, on the Polish side, rise the peaks of Sokolica, followed by the cliffs of Cukrowa Skała and Wilcza Skała. In the 1920s, Walenty Gadowski, creator of the Orla Perć in the Tatras, built here the Skalna Perć – a trail leading from the Sienkiewicz shelter along the Pieniński Stream to the Huliński Stream. Between 1934 and 1938 the trail was dismantled by decision of the Pieniny National Park, but to this day iron hooks from the chains remain embedded in the rocks above the Dunajec.

\n\n\n

Stage 5: The Centennial Spring - Mouth of the Lesnicki Potok.

Distance: about 300 m

From the Centennial Spring, which in the times of the Austro-Hungarian monarchy was a must-see stop on excursions – today visible only from the road – the trail continues onward. At this point, the river’s current, though calm, forms treacherous whirlpools known to the rafters as Loch. According to tradition, they were said to be as deep as 18 meters, although hydrographic surveys do not confirm this. The phenomenon is explained by the geology of the area: hard limestone resting on soft shale.

The Droga Pienińska curves around Przechodni Wierch in the Pieninki range, located on the Polish side, and leaves the territory of the Haligowiec Pieniny, reaching the spot where the Leśnicki Stream flows into the Dunajec.

\n\n\n

Stage 6: Mouth of the Leśnicki Stream – Final Harbor of the Slovak Rafting Route

Distance: approx. 400 m

The mouth of the Leśnicki Stream is flanked by two rocks: Wylizana on the left and Osobita on the right. A memorial plaque to the victims of the Pieniny was placed here. On the steep bank of the stream once stood the Hochhauser inn, which also housed a post of the Slovak State Defense Guard. The building burned down three months before the outbreak of World War II.

On the opposite side of the Dunajec rises the hill Przechodki with its distinctive promontory. Its name refers to the old riverside path that, before the creation of the national park, led to the Pieniński Stream. Along this route ran the popular Skalna Perć trail.

From here, after about 350 meters, the Droga Pienińska reaches the PIENAP pavilion and the final harbor of the Slovak rafting route on the Dunajec.

\n\n\n

Stage 7: Final harbor of the Slovak rafting route - Nowy Przewóz

Distance: about 500 m

Right by the harbor stands the PIENAP pavilion with an exhibition dedicated to the ethnography and nature of the Pieniny. On the ground floor there is a bar and restrooms. Next to the pavilion is the final harbor of the Slovak rafting route. On the opposite bank of the Dunajec, since 1907, there had been the Sienkiewicz shelter, which after 24 years was renamed the Pieniny Inn. From the Droga Pienińska, guests could reach the inn by ferry for two hellers, about 5 cents. The building was dismantled in 1938.

After crossing the border into Poland, the Droga Pienińska passes, on the right-hand side, the stone foundation of the former Polish border guard post. The border here has existed since the Middle Ages (with a short interruption in 1938, when Poland occupied Leśnica). In 1939, German troops advanced along this road into Szczawnica, but were halted by the demolition of the road and fire from Polish soldiers.

On the right, one can still see the remains of the walls of the former Zyblikiewicz shelter, which burned down under unclear circumstances in 1916. On the left spreads a stony beach beneath Huk – a rock that amplifies the roar of the river. The trail continues in a gentle curve to the point where the Dunajec makes a sharp turn to the right, leading further toward Nowy Przewóz.

\n\n\n

Stage 8: Nowy Przewóz - Pieniny National Park pavilion.

Distance: approx. 270 m

Unlike the former economic ferry at the Cypel, this one serves only tourists. At a place called Równica, the blue trail crosses the Dunajec and heads toward Sokolica. The crossing is made on a flat-bottomed wooden boat operated by a raftsman. The boat carries about 10 people and runs from mid-April until the end of October. Just nearby, on the left side of the path, there is a rock recess with a plaque marking the water level during the great flood of 1934. On the rock itself, small holes can be seen, which legend claims to be bullet marks.

A little further on, about 200 meters ahead, the fir forest above the trail conceals the Bystrzyk massif, with the distinctive Biała Skała, clearly visible from the Szczawnica side.

Just beyond the Kacze stream, 30 meters further, stands one of the five Polish pavilions of the Pieniny National Park, with an exhibition and restrooms. Here visitors can explore a display dedicated to the forests of the Pieniny, buy souvenirs, and use the facilities.

\n\n\n

Stage 9: Pieniny National Park pavilion - Road to the Orlica Hostel.

Distance: approx. 160 m

Just beyond the pavilion, the Droga Pienińska reaches the Piec Majki grotto, also known as Zyblikiewicz’s grotto. The cave was formed through an unusual geological process: hard limestone was pushed out by older, softer shales. Under immense pressure, the limestone cracked, creating a fissure. Over time, the waters of the Dunajec widened it and shaped a grotto, where striking karst draperies can now be seen on the walls. The name “piec” comes from an old Polish word for a cave.

Right next to the grotto, on the face of a several-meter-high crag, about 5 meters above the ground, stands a small figure of the Virgin Mary. Beneath the rock there is a relief map of the Pieniny, as well as a cyclists’ rest stop (MOR) with benches and a tool station. About 100 meters further along the trail, the path reaches the steep approach to the Orlica shelter.

\n\n\n

Stage 10: Road to the Orlica Shelter - Cypel.

Distance: about 200 m

At this point, the trail intersects with routes leading to Sokolica (747 m a.s.l.) in the Pieniny and to the Rozdziele Pass across the ridge of the Little Pieniny. Here also begins the steep ascent to the Orlica shelter, located about 30 meters above the road. The former guesthouse, built in 1932, was leased in 1951 by the Polish Tourist and Sightseeing Society (PTTK) and named after Józef Madeja, the first guide of the Pieniny branch. In 1970 the building became the property of PTTK, and today it is managed by the Karpaty company. Next to the shelter is the Museum and Center for the History of Mountain Tourism.

The Droga Pienińska continues parallel to the Cypel island, visible on the left-hand side. It is separated from the trail by the dead channel of the Dunajec, which comes alive during the river’s floods.

\n\n\n

Stage 11: Cypel - Rafting harbor

Distance: approx. 200 m

The promontory, an island on the Dunajec River with a length of about 600 meters, was formed from river nanos. In 1932, a great flood destroyed it along with the \"White House\" guesthouse that stood there. Over time, the river rebuilt the island, on which today stands a sculpture commemorating Mr. and Mrs. Werner, founders of the Pieniny Sports Club. A wooden footbridge leads to the headland. It's a good place to rest on the lawn and admire the Kotońka rock with a sculpture of a highlander, about 500 meters away. The route continues to the rafting marina.

\n\n\n

Rafting harbor

The Droga Pienińska ends at the rafting harbor, located below the road on the left side and sheltered by andesite walls. Just beyond the harbor stands the building of the Pieniny Sports Club. On the left side of the road, boards with maps, descriptions, and photographs present suggestions for trips in the area. At the descent to the harbor, there is an obelisk dedicated to Saint John Paul II.

\n\n","14":"

Pieninská cesta sa začína pri ústí potoka Lipník v Červenom Kláštore na Slovensku. Má približne 8,6 km na dĺžku, s výškovým rozdielom okolo 60 metrov. Vedie cez najväčšiu atrakciu Pienin – Prielom Dunajca. Končí sa pri pltníckom prístavisku v Nižných Štubniach (Szczawnica Niżna). Trasa vedie po pravom brehu rieky a približne po 7,6 km prekračuje štátnu hranicu. Spája dva národné parky – Slovenský a Poľský – v oblasti s osobitným stupňom ochrany, vzhľadom na unikátne rastlinné spoločenstvá a nezabudnuteľnú krajinu.

\n\n

Etapa 1: Červený Kláštor - Janosikowy Skok

Vzdialenosť: približne 1,5 km

Začiatok trasy sa nachádza pri pokláštorom komplexe v Červenom Kláštore, ktorý je národnou kultúrnou pamiatkou Slovenska. Kedysi kartuziánsky, neskôr kamaldulský kláštor je miestom mimoriadne dôležitým pre národnú identitu Slovákov. Práve tu Romuald Hadbavný preložil Bibliu do slovenského jazyka a brat Cyprián (Franc Jäschke), lekárnik a autor slávneho herbára, zanechal po sebe mimoriadne cenné diela.

Dnes sa v kláštore nachádza múzeum s modernou expozíciou, hotel, pivovar a krčma „Pod lipami“. Konajú sa tu aj vzdelávacie aktivity, napríklad vo forme digitálneho detoxu. Je to jedno z najnavštevovanejších miest v celých Pieninách.

\n\n

Hneď za kláštorom sa nachádza lúka s kempingovým areálom PIENAP-u. Odtiaľto cesta vchádza do zužujúceho sa údolia a vedie cez grádový les. Po približne 1,5 km prichádza k Janosikowemu Skoku, najužšiemu miestu rieky Dunajec so šírkou približne 12 metrov. Podľa legendy tu Janosik preskočil rieku, keď utekal z hradu v Niedzicy. Merania ukazujú hĺbku 4,5 metra, hoci pltníci tvrdia, že voda tu dosahuje až 8 metrov. Okolité skaly – Grabczychy, Świnia a Ostra – vytvárajú tzv. buketovú štruktúru Pienin.

\n\n

Etapa 2: Janosikowy Skok - Huta

Vzdialenosť: približne 1,5 km

Od Janosikowego Skoku sa otvára „pohľadnicový“ výhľad na Nową a Podskalną Górę. Trasa pokračuje k zákrute pod Klejową Górą. Na pravej strane, pod skalou, stojí obnovený pamätník československých štátnych úradníkov, ktorí boli zastrelení v júni 1920. Pamätné tabule boli pôvodne odhalené v roku 1928, no pamätník bol zničený o desať rokov neskôr po tom, ako Leśnica pripadla Poľsku. Podľa vtedajších správ boli páchateľmi pravdepodobne Poliaci; dnes je však ťažké určiť, či ich motivovali politické, alebo lúpežné pohnútky. Pri zákrute, niekoľko metrov nad cestou, je viditeľná aj biela značka, ktorá ukazuje úroveň veľkej povodne z roku 1934.

Za zákrutou, na opačnej strane Dunajca, možno vidieť bývalú Zimną Polanę, z ktorej sa seno v zime vyvážalo po zamrznutej rieke. Od tohto miesta pokračuje Pieninská cesta ďalej, a po pravej strane sa približne na 600 metroch tiahne rad menších lúk. Tu odbočuje žltý turistický chodník vedúci dolinou potoka Huta na sedlo Targov. V 60. rokoch 20. storočia sa tu uvažovalo o výstavbe rekreačných stredísk. Tieto lúky sú pozostatkom po sklárskej hute zo 17. storočia a poľnohospodárskej osade, ktorá bola obývaná až do roku 1969. Pri turistickom prístrešku vyviera prameň s štýlovo upravenou drevenou cimburou, nazývaný Małżeńskie. Podľa pltníkov pár, ktorý sa z neho spolu napije, sa do roka vezme.

\n\n

Etapa 3: Huta - Polanka

Vzdialenosť: približne 2,6 km

Po prejdení lúk sa otvára úplný výhľad na skalné útvary Mnichów, ktoré sa týčia nad prielomom. Pri ceste možno nájsť xerotermné lúky plné vzácnych druhov rastlín s intenzívnou vôňou. Trasa traverzuje pod siedmimi štíhlymi vápencovými ihlami na južnej stene Holicy. Podľa legendy ide o mníchov z Červeného Kláštora, ktorí boli zakliati do skaly za porušenie sľubov čistoty. Následne Pieninská cesta prudko odbočuje doprava.

Na ľavej strane, na poľskom brehu, sa dvíhajú strmé steny Facimiecha s charakteristickými skalnými útvarmi pripomínajúcimi orla a mníšku. V tejto oblasti možno vidieť aj skalné steny s výklenkami – jeden z nich je na mapách označený ako „Úkryt slovenského turistu“. Pieninská cesta pokračuje dlhým, rovným úsekom popri pokojne tečúcom Dunajci a vedie až k Polanke. Na trase sa nachádza aj pamiatka z čias monarchie – liatinový stĺpik vodnej línie č. 52.

\n\n

Etapa 4: Polanka - Storočný prameň

Vzdialenosť: približne 1 km

Pieninská cesta klesá vpravo a míňa strmú lúku. Trasa prichádza do Polanky, kde v rokoch 1885 – 1915 fungovala hostinec Csárda. Kúpeľní hostia zo Smerdžonky a Szczawnice sa tu zabávali pri maďarskej hudbe. Nižšie, pri rieke, sa nachádzalo prístavisko člnov, ktorými sa vracalo späť do Szczawnice. Hneď za Polankou, na poľskej strane Dunajca, vidno dolinu Pienińskiego Potoku.

Na úseku približne jedného kilometra vedie cesta popod zalesnenú Holicu. Na opačnej strane Dunajca, na poľskom území, možno vidieť Sokolice, a ďalej steny Cukrowej Skały a Wilczej Skały. V 20. rokoch 20. storočia tu Walenty Gadowski, tvorca Orlej Perci vo Vysokých Tatrách, vybudoval Skalnú Perć – chodník vedúci od Sienkiewiczovej chaty cez Pieniński Potok až po Huliński Potok. V rokoch 1934 – 1938 bol tento chodník z rozhodnutia Pieninského národného parku zrušený, no nad Dunajcom sa dodnes zachovali železné háky po reťaziach.

\n\n

Etapa 5: Storočný prameň - ústie Leśnického Potoka.

Vzdialenosť: približne 300 m

Od Storočného prameňa, ktorý bol v časoch Rakúsko-Uhorska železným bodom výletov a dnes ho možno pozorovať iba z cesty, pokračuje trasa ďalej. Na tomto mieste rieka, hoci na pohľad pokojná, vytvára zákerné víry, ktoré pltníci nazývajú Loch. Podľa tradície mali mať hĺbku až 18 metrov, hoci hydrografické merania to nepotvrdzujú. Tento jav vysvetľuje geologická stavba územia: tvrdé vápence tu ležia na mäkkých bridliciach. Pieninská cesta obchádza Przechodni Wierch, ktorý sa nachádza na poľskej strane, v oblasti Pieniniek, a opúšťa územie Haligovských Pienin. Prichádza na miesto, kde Leśnicki Potok ústi do Dunajca.

\n\n

Etapa 6: Ústie Leśnického potoka - Koncové pristavisko slovenskej plavby

Vzdialenosť: približne 400 m

Ústie Leśnického potoka lemujú dve skaly: Wylizana na ľavej strane a Osobita na pravej. Nachádza sa tu pamätná tabuľa venovaná obetiam Pienin. Na strmom brehu potoka kedysi stála hostinec Hochhauser, v ktorom sídlil oddiel Slovenskej štátnej obrany. Budova zhorela tri mesiace pred vypuknutím druhej svetovej vojny.

Na druhej strane Dunajca sa týči vrch Przechodki s charakteristickým výbežkom. Názov odkazuje na starý chodník pozdĺž rieky, ktorým sa pred vznikom národného parku dalo prejsť až k Pienińskiemu Potoku. Touto trasou viedol aj obľúbený chodník Skalná Perć.

\n\n

Odtiaľto, po približne 350 metroch, Pieninská cesta prichádza k pavilónu PIENAP-u a koncovému prístavisku slovenskej plavby po Dunajci.

\n\n

Etapa 7 : Koncové pristavisko slovenskej plavby - Nový Prievoz

Vzdialenosť: približne 500 m

Hneď pri prístavisku sa nachádza pavilón PIENAP-u s výstavou venovanou etnografii a prírode Pienin. Na prízemí budovy sa nachádza bar a toalety. Vedľa pavilónu je koncové prístavisko slovenskej plavby. Na druhom brehu Dunajca od roku 1907 fungovala Sienkiewiczova chata, ktorá bola po 24 rokoch premenovaná na Gospodu Pienińskú. Ku krčme sa z Pieninskej cesty prechádzalo kompu za dva haliere, teda asi päť centov. Budova bola rozobraná v roku 1938.

Po prekročení hranice s Poľskom míňa Pieninská cesta na pravej strane základy niekdajšej poľskej strážnice. Hranica tu existuje už od stredoveku (s krátkou prestávkou v roku 1938, keď Poľsko obsadilo Leśnicu). V roku 1939 tade vpochodovali do Szczawnice nemecké vojská, ktoré boli zadržané vyhodením cesty do vzduchu a paľbou poľských vojakov.

\n\n

Na pravej strane vidno zvyšky múrov bývalej Zyblikiewiczovej chaty, ktorá zhorela za nejasných okolností v roku 1916. Na ľavej strane sa rozprestiera kamenistá pláž pod skalou Huk – ktorá zosilňuje šum rieky. Cesta sa miernym oblúkom dostáva k miestu, kde Dunajec prudko odbočuje doprava. Odtiaľ pokračuje ďalej k Novému Prievozu.

\n\n

Etapa 8: Nowy Prievoz - Pavilón Pieninského národného parku

Vzdialenosť: približne 270 m

Na rozdiel od niekdajšieho hospodárskeho prevozu pri výbežku slúži tento výlučne turistom. Na mieste zvanom Równica modrá turistická trasa prekračuje Dunajec a smeruje k Sokolicy. Prevoz sa vykonáva plochodnou drevenou loďou, ktorú obsluhuje pltník. Loďka pojme približne 10 osôb a premáva od polovice apríla do konca októbra. Hneď vedľa, na ľavej strane cesty, je viditeľný skalný výklenok a tabuľka označujúca hladinu vody počas veľkej povodne z roku 1934. Na skale možno vidieť otvory, ktoré sú podľa legendy stopami po guľkách z pušiek. O ďalších 200 metrov ďalej, jedľový les nad cestou skrýva masív Bystrzyka s charakteristickou Białou Skałą, dobre viditeľnou zo strany Szczawnice.

Hneď za potokom Kacze, o 30 metrov ďalej, sa nachádza jeden z piatich poľských pavilónov Pieninského národného parku s výstavou a toaletou. Návštevníci si tu môžu pozrieť expozíciu venovanú lesom Pienin, kúpiť suveníry a využiť toalety.

\n\n

Etapa 9: Pavilón Pieninského národného parku - Cesta k chate Orlica

Vzdialenosť: približne 160 m

Hneď za pavilónom prichádza Pieninská cesta ku jaskyni Piec Majki, nazývanej aj jaskyňa Zyblikiewicza. Jaskyňa vznikla vďaka mimoriadnemu geologickému procesu. Tvrdá vápenatá hornina bola vytlačená staršími, mäkšími bridlicami. V dôsledku obrovských tlakov vápenec praskol a vytvoril puklinu. V priebehu času ju vody Dunajca rozšírili a vytvarovali jaskynný priestor, na ktorého stenách dnes možno obdivovať pôsobivé krasové záclony. Názov „piec” pochádza zo staropoľského označenia pre jaskyňu.

Hneď vedľa jaskyne, na stene niekoľkometrovej vežovitej skaly, asi 5 metrov nad zemou, sa nachádza soška Panny Márie. Pod skalou je plastická mapa Pienin a MOR – miesto na oddych pre cyklistov s lavičkami a servisným stojanom na bicykle. Približne po 100 metroch od jaskyne trasa prichádza k strmému stúpaniu ku chate Orlica.

\n\n

Etapa 10: Cesta k chate Orlica - Cypel.

Vzdialenosť: približne 200 m

Na tomto mieste križujeme trasy vedúce na Sokolicu (747 m n. m.) v Pieninách a na sedlo Rozdziele cez hrebeň Malých Pienin. Nachádza sa tu aj strmé stúpanie k chate Orlica, ktorá leží približne 30 metrov nad cestou. Bývalý penzión z roku 1932 bol v roku 1951 prenajatý poľskému turistickému spolku PTTK a dostal meno Józef Madea – prvý sprievodca pienińskej sekcie. V roku 1970 budova prešla do vlastníctva PTTK a v súčasnosti ju spravuje spoločnosť Karpaty. Vedľa chaty sídli Múzeum a Centrum histórie horskej turistiky.

Pieninská cesta pokračuje ďalej paralelne s ostrovom Cypel, ktorý je viditeľný na ľavej strane. Od cesty ho oddeľuje mŕtve rameno Dunajca, ktoré sa pri zvýšenej hladine rieky opäť napĺňa vodou.

\n\n

Etapa 11: Cypel - prístav pltí

Vzdialenosť: približne 200 m

Cypel, ostrov na Dunajci s dĺžkou približne 600 metrov, vznikol z riečnych nánosov. V roku 1932 ho spolu s penziónom „Biały Domek“ zničila veľká povodeň. Časom rieka ostrov znovu vytvarovala a dnes sa tu nachádza socha pripomínajúca manželov Wernerovcov, zakladateľov Športového klubu Pieniny. Na Cypel vedie drevená lávka. Je to ideálne miesto na oddych na trávniku a obdivovanie skaly Kotońka so sochou gorala, vzdialenej asi 500 metrov. Trasa pokračuje ďalej smerom k pltníckemu prístavisku.

\n\n

Prístav pltí

Pieninská cesta sa končí pri pltníckom prístavisku, ktoré sa nachádza pod cestou, na ľavej strane, chránené andezitovými múrikmi. Hneď za prístaviskom stojí budova Klubu Sportowego Pieniny. Na ľavej strane cesty sú umiestnené panely s mapami, popismi a fotografiami s tipmi na výlety v okolí. Pri zostupe k prístavisku sa nachádza obelisk venovaný svätému Jánovi Pavlovi II.

key:titleBeSureNotMiss